Tỉnh Bình Dương trong năm 2010 đã thanh tra, kiểm tra 1.164 doanh nghiệp (có 224 doanh nghiệp nằm trong Khu công nghiệp), phát hiện khoảng 64% cơ sở có hành vi vi phạm Luật Bảo vệ môi trường; tiến hành xử phạt với tổng số tiền 14,281 tỷ đồng. 9 tháng năm 2011, tỉnh tiếp tục thanh tra, kiểm tra 570 doanh nghiệp, trong đó có kiểm tra việc chấp hành quyết định xử phạt năm 2010 đối với 50 cơ sở, kiểm tra thực hiện các nội dung trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường, Cam kết bảo vệ môi trường đối với 21 cơ sở; kiểm tra công tác bảo vệ môi trường chuyên đề đối với 12 bệnh viện, 12 doanh nghiệp chế biến mủ cao su, 6 doanh nghiệp sản xuất giấy và kiểm tra công tác bảo vệ môi trường của 12 doanh nghiệp để trả lời kiến nghị cử tri. Kết quả kiểm tra cho thấy, 82% doanh nghiệp có hành vi vi phạm; đã tiến hành xử phạt hành chính với tổng số tiền khoảng 6,687 tỷ đồng.

Cũng trong thời gian này, các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Thuận đã thanh tra, kiểm tra 1.035 cơ sở và Khu công nghiệp; phát hiện, xử phạt hành chính 740 cơ sở và Khu công nghiệp với tổng số tiền trên 7,251 tỷ đồng.

Các cơ quan chức năng Đồng Nai đã tiến hành kiểm tra, thanh tra đối với 922 lượt cơ sở, phát hiện, xử lý 319 lượt đối tượng vi phạm với tổng số tiền phạt 5,906 tỷ đồng. Trong đó, có các cuộc hậu kiểm, thanh tra định kỳ, đột xuất, thanh tra chuyên đề các cơ sở, cụm công nghiệp, Khu công nghiệp có nguồn thải vào sông Đồng Nai và thẩm định thu phí nước thải. Riêng Công an tỉnh đã phát hiện, xử lý 220 vụ vi phạm pháp luật  bảo vệ môi trường với tổng số tiền xử phạt 5,546 tỷ đồng.

Tại thành phố Hồ Chí Minh, Sở Tài nguyên và Môi trường và Ban Quản lý các Khu công nghiệp, Khu chế xuất (Hepza) đều tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra thường xuyên theo kế hoạch và thanh tra đột xuất khi có thư khiếu nại của người dân; từng bước kiểm soát và cải thiện tình hình ô nhiễm trên địa bàn. Riêng năm 2011, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức 16 đoàn kiểm tra 258 đơn vị, phát hiện, xử lý các doanh nghiệp với tổng số tiền 4,152 tỷ đồng. UBND thành phố đã ra Quyết định tạm đình chỉ 2 đơn vị và Thanh tra Sở buộc tạm đình chỉ công đoạn sản xuất gây ô nhiễm, niêm phong máy móc đối với 8 đơn vị. Còn Hepza, từ năm 2010 đến tháng 10/2011, đã thanh tra, kiểm tra 213 doanh nghiệp, xử phạt 79 cơ sở với tổng số tiền 667,5 triệu đồng.

Trong năm 2011, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý các Khu công nghiệp Bà Rịa - Vũng Tàu phối hợp với các ngành liên quan tiến hành kiểm tra công tác bảo vệ môi trường 226 cơ sở sản xuất kinh doanh; tiến hành xử phạt hành chính với tổng số tiền 1,015 tỷ đồng; tham mưu UBND tỉnh tạm đình chỉ hoạt động đối với 6 cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng để  các cơ sở này khắc phục hậu quả.

Sở Tài nguyên và Môi trường Tây Ninh phối hợp chặt chẽ với UBND huyện, thị xã xây dựng kế hoạch thanh tra,  kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở được phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường và Cam kết bảo vệ môi trường. UBND các huyện, thị xã đã rất nỗ lực trong việc tổ chức thanh kiểm tra. Trong gần 2 năm đã thanh, kiểm tra 810 cơ sở trên tổng số 1.156 đợt kiểm tra của địa phương. Tây Ninh không có nhiều đơn vị bị xử lý, số tiền bị nộp phạt cũng không nhiều (trên 2,171 tỷ đồng), nhưng có tới 15/113 cơ sở vi phạm bị đình chỉ hoạt động.

Điều dễ nhận thấy qua công tác thanh, kiểm tra của địa phương là số lượng các đơn vị vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường còn nhiều. Thực tế đó đòi hỏi  công tác kiểm tra, thanh tra cần được tiến hành thường xuyên, nghiêm túc với các hình thức xử phạt thỏa đáng để có thể buộc các doanh nghiệp thực hiện đầy đủ nội dung bảo vệ môi trường đã cam kết.