Côn Lôn là xã vùng cao của huyện Nà Hang với 7 thôn, bản, 449 hộ, 2.059 nhân khẩu chủ yếu là 3 dân tộc anh em Tày, Dao, Mông sinh sống, kinh tế nông nghiệp vẫn chiếm chủ yếu với những ruộng lúa tương đối màu mỡ, nhiều công trình thủy lợi được Nhà nước đầu tư đang được khai thác hiệu quả nên năng suất lúa luôn đạt cao. Toàn xã Côn Lôn có 13 công trình thủy lợi lớn nhỏ, phục vụ cho hoạt động sản xuất nông nghiệp của xã.
Có thể kể đến nhiều công trình thủy lợi lớn, là niềm tự hào của người dân xã vùng cao này như phai đập thôn Nà Lặn, Vằng Khiếu, Nà Làng và hệ thống kênh mương dài hơn 7.000 m được bê tông hóa (theo số liệu cung cấp của UBND xã Côn Lôn toàn xã có trên 8.000 m kênh mương)... đảm bảo cung cấp nước tưới cho diện tích đất trồng lúa 163 ha. Đa phần những công trình này được xây dựng từ năm 1999 do Bộ Nông nghiệp và PTNT đầu tư, từ nguồn vốn Chương trình 135. Những công trình thủy lợi sau khi được các đơn vị thi công đã hoàn thành và bàn giao cho xã khai thác. Xã Côn Lôn đã thành lập ngay Ban quản lý các công trình thủy lợi để theo dõi, quản lý và sử dụng công trình hiệu quả.
Đồng chí Nguyễn Văn Kép, Chủ nhiệm Hợp tác xã Tân Hồng kiêm Trưởng ban quản lý các công trình thủy lợi xã Côn Lôn cho biết: “Nhờ những công trình thủy lợi trên, xã đã đủ nguồn nước cung cấp cho diện tích cấy lúa, trồng màu. Năng suất lúa liên tục đạt bình quân từ 57 đến 60 tạ/ha. Từ đó giúp ổn định lương thực, người dân yên tâm phát triển kinh tế theo hướng chăn nuôi, dịch vụ giúp đời sống kinh tế vững hơn…”. Lợi ích từ những công trình được Nhà nước, tỉnh đầu tư dành cho Côn Lôn đã phát huy hiệu quả, người dân xã Côn Lôn hiểu được tầm quan trọng của các công trình và sự ưu tiên ấy nên ai cũng có ý thức bảo vệ, giữ gìn, sử dụng một cách hiệu quả.
Tuy nhiên, theo đánh giá của UBND xã Côn Lôn thì hiện nay do ảnh hưởng của thiên tai, mưa lũ, nhiều công trình thủy lợi đang có những dấu hiệu xuống cấp, nhiều đoạn kênh mương đã bị sói lở mất hẳn. Ví dụ như công trình kênh mương Nà Chợ, Bằng Khiếu, Nà Làng... hàng năm bị nước lũ cuốn trôi trên chục mét. Chúng tôi có mặt tại xã Côn Lôn đúng vào ngày trời mưa to và hiểu ra ngay nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do nước lũ ở suối lớn của xã dâng cao, đường giao thông vào xã ngay lập tức bị gián đoạn. Sau cơn mưa lớn hôm ấy nước lũ dâng cao đã khiến cho 335 m kênh mương nội đồng của xã bị nước lũ cuốn trôi và đất đá vùi lấp. Mưa lớn gây lũ còn làm cho trên 10.500 m2 lúa bị vùi lấp, cuốn trôi, có 500 m2 lúa đã bị mất trắng. Cùng cán bộ xã Côn Lôn và lực lượng dân quân và các hộ dân tham gia nạo vét kênh mương sau lũ, vớt những diện tích lúa bị đổ, mất trắng mới thấy xót xa. Những bãi đá lởm chởm từng là những thửa ruộng màu mỡ trước kia ngày một lan rộng, đất lở còn đỏ hoe chốc chốc lại sụp xuống dòng nước cuốn đi mất tăm tích. Chỉ một cơn mưa mà thiệt hại đã là như thế thì về lâu dài xã Côn Lôn còn phải đối mặt với mất đất canh tác là thấy rõ, bởi tính ra mỗi năm xã Côn Lôn mất hàng trăm m2 đất do mưa lũ cuốn trôi, sạt lở, trong đó thôn 2 và thôn 3 bị mất nhiều nhất vì diện tích đất trồng lúa dọc theo suối lớn.
Anh Nguyễn Văn Thắng ở thôn 3 cho biết: “Trong 2 năm trở lại đây gia đình tôi đã mất đi 600 m2 đất trồng lúa. Nhìn ruộng lúa mỗi năm bị thu hẹp dần đi mà xót lắm nhưng không biết làm thế nào bởi nước lũ quá lớn, người nào không may rơi xuống có khi còn mất mạng ấy chứ…”. Quả thực chuyện chống lũ, bảo vệ ruộng lúa, bảo vệ kênh mương đã được xã Côn Lôn và nông dân trong xã chăm lo từ lâu như đắp bờ be, hộc đá, rọ sắt... nhưng không ăn thua, bởi cứ mưa đến là mọi công sức của họ trở thành công cốc, đồng ruộng trở nên phẳng lì bùn đất hoặc như dộc suối lởm chởm đá cuội cây cối. Theo quan sát dòng suối lớn trực tiếp cướp đi hàng trăm m2 đất lúa màu mỡ và đang tàn phá kênh mương nội đồng của xã Côn Lôn chảy từ phía xã Thượng Nông về với những diễn biến rất khó lường, nước lũ dồn về nhanh và rất hung dữ khiến người dân không kịp trở tay.
Đồng chí Nguyễn Văn Khang, Chủ tịch UBND xã Côn Lôn cho biết: “Trong 3 năm trở lại đây toàn xã đã mất đi gần 2 ha đất trồng lúa do mưa lũ cuốn trôi, sạt lở, đá vùi lấp. Xã cũng đã huy động mọi lực lượng để khắc phục hậu quả nhưng xem ra vượt quá khả năng của địa phương. Chúng tôi rất mong nhận được sự quan tâm của tỉnh và Nhà nước đầu tư hỗ trợ cho xã Côn Lôn xây dựng một tuyến kè đủ sức bảo vệ đồng ruộng cho bà con…”. Mong muốn của Chủ tịch xã Nguyễn Văn Khang có lẽ cũng là mong muốn của tất cả bà con nhân dân trong xã Côn Lôn, bởi vấn đề đang rất cấp bách, từng “tấc đất tấc vàng” đang bị mất dần sau mỗi mùa mưa.
Có thể kể đến nhiều công trình thủy lợi lớn, là niềm tự hào của người dân xã vùng cao này như phai đập thôn Nà Lặn, Vằng Khiếu, Nà Làng và hệ thống kênh mương dài hơn 7.000 m được bê tông hóa (theo số liệu cung cấp của UBND xã Côn Lôn toàn xã có trên 8.000 m kênh mương)... đảm bảo cung cấp nước tưới cho diện tích đất trồng lúa 163 ha. Đa phần những công trình này được xây dựng từ năm 1999 do Bộ Nông nghiệp và PTNT đầu tư, từ nguồn vốn Chương trình 135. Những công trình thủy lợi sau khi được các đơn vị thi công đã hoàn thành và bàn giao cho xã khai thác. Xã Côn Lôn đã thành lập ngay Ban quản lý các công trình thủy lợi để theo dõi, quản lý và sử dụng công trình hiệu quả.
Đồng chí Nguyễn Văn Kép, Chủ nhiệm Hợp tác xã Tân Hồng kiêm Trưởng ban quản lý các công trình thủy lợi xã Côn Lôn cho biết: “Nhờ những công trình thủy lợi trên, xã đã đủ nguồn nước cung cấp cho diện tích cấy lúa, trồng màu. Năng suất lúa liên tục đạt bình quân từ 57 đến 60 tạ/ha. Từ đó giúp ổn định lương thực, người dân yên tâm phát triển kinh tế theo hướng chăn nuôi, dịch vụ giúp đời sống kinh tế vững hơn…”. Lợi ích từ những công trình được Nhà nước, tỉnh đầu tư dành cho Côn Lôn đã phát huy hiệu quả, người dân xã Côn Lôn hiểu được tầm quan trọng của các công trình và sự ưu tiên ấy nên ai cũng có ý thức bảo vệ, giữ gìn, sử dụng một cách hiệu quả.
Tuy nhiên, theo đánh giá của UBND xã Côn Lôn thì hiện nay do ảnh hưởng của thiên tai, mưa lũ, nhiều công trình thủy lợi đang có những dấu hiệu xuống cấp, nhiều đoạn kênh mương đã bị sói lở mất hẳn. Ví dụ như công trình kênh mương Nà Chợ, Bằng Khiếu, Nà Làng... hàng năm bị nước lũ cuốn trôi trên chục mét. Chúng tôi có mặt tại xã Côn Lôn đúng vào ngày trời mưa to và hiểu ra ngay nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do nước lũ ở suối lớn của xã dâng cao, đường giao thông vào xã ngay lập tức bị gián đoạn. Sau cơn mưa lớn hôm ấy nước lũ dâng cao đã khiến cho 335 m kênh mương nội đồng của xã bị nước lũ cuốn trôi và đất đá vùi lấp. Mưa lớn gây lũ còn làm cho trên 10.500 m2 lúa bị vùi lấp, cuốn trôi, có 500 m2 lúa đã bị mất trắng. Cùng cán bộ xã Côn Lôn và lực lượng dân quân và các hộ dân tham gia nạo vét kênh mương sau lũ, vớt những diện tích lúa bị đổ, mất trắng mới thấy xót xa. Những bãi đá lởm chởm từng là những thửa ruộng màu mỡ trước kia ngày một lan rộng, đất lở còn đỏ hoe chốc chốc lại sụp xuống dòng nước cuốn đi mất tăm tích. Chỉ một cơn mưa mà thiệt hại đã là như thế thì về lâu dài xã Côn Lôn còn phải đối mặt với mất đất canh tác là thấy rõ, bởi tính ra mỗi năm xã Côn Lôn mất hàng trăm m2 đất do mưa lũ cuốn trôi, sạt lở, trong đó thôn 2 và thôn 3 bị mất nhiều nhất vì diện tích đất trồng lúa dọc theo suối lớn.
Anh Nguyễn Văn Thắng ở thôn 3 cho biết: “Trong 2 năm trở lại đây gia đình tôi đã mất đi 600 m2 đất trồng lúa. Nhìn ruộng lúa mỗi năm bị thu hẹp dần đi mà xót lắm nhưng không biết làm thế nào bởi nước lũ quá lớn, người nào không may rơi xuống có khi còn mất mạng ấy chứ…”. Quả thực chuyện chống lũ, bảo vệ ruộng lúa, bảo vệ kênh mương đã được xã Côn Lôn và nông dân trong xã chăm lo từ lâu như đắp bờ be, hộc đá, rọ sắt... nhưng không ăn thua, bởi cứ mưa đến là mọi công sức của họ trở thành công cốc, đồng ruộng trở nên phẳng lì bùn đất hoặc như dộc suối lởm chởm đá cuội cây cối. Theo quan sát dòng suối lớn trực tiếp cướp đi hàng trăm m2 đất lúa màu mỡ và đang tàn phá kênh mương nội đồng của xã Côn Lôn chảy từ phía xã Thượng Nông về với những diễn biến rất khó lường, nước lũ dồn về nhanh và rất hung dữ khiến người dân không kịp trở tay.
Đồng chí Nguyễn Văn Khang, Chủ tịch UBND xã Côn Lôn cho biết: “Trong 3 năm trở lại đây toàn xã đã mất đi gần 2 ha đất trồng lúa do mưa lũ cuốn trôi, sạt lở, đá vùi lấp. Xã cũng đã huy động mọi lực lượng để khắc phục hậu quả nhưng xem ra vượt quá khả năng của địa phương. Chúng tôi rất mong nhận được sự quan tâm của tỉnh và Nhà nước đầu tư hỗ trợ cho xã Côn Lôn xây dựng một tuyến kè đủ sức bảo vệ đồng ruộng cho bà con…”. Mong muốn của Chủ tịch xã Nguyễn Văn Khang có lẽ cũng là mong muốn của tất cả bà con nhân dân trong xã Côn Lôn, bởi vấn đề đang rất cấp bách, từng “tấc đất tấc vàng” đang bị mất dần sau mỗi mùa mưa.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
