Tham dự cuộc họp trực tuyến tại các điểm cầu có: Phó Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Nguyễn Minh Khuyến, Ủy viên phản biện 1; Ông Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch Hội Địa chất - Thủy văn Việt Nam, Ủy viên phản biện 2; cùng các thành viên Hội đồng là đại diện các Bộ: Tài nguyên và Môi trường; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Xây dựng; Công Thương; Giao thông vận tải; và các chuyên gia trong lĩnh vực tài nguyên nước.

Báo cáo tại cuộc họp, ông Hoàng Văn Hoan - Trưởng Ban Điều tra tài nguyên nước, Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, đơn vị chủ trì thực hiện Đề án cho biết, theo Quy hoạch tổng thể điều tra cơ bản tài nguyên nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, mục tiêu đến năm 2030 là lập bản đồ địa chất thủy văn cho các tầng, các cấu trúc chứa nước, phức hệ chứa nước và bản đồ tài nguyên nước dưới đất trên phạm vi toàn quốc với tỷ lệ 1:100.000; đánh giá, xác định được các đặc trưng cơ bản của tài nguyên nước mặt; đồng thời lập được bản đồ tài nguyên nước mặt trên phạm vi toàn quốc, trên các lưu vực sông. Việc đánh giá, xác định, cập nhật định kỳ các đặc trưng cơ bản của tài nguyên nước mặt, đánh giá tổng hợp tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:100.000 lãnh thổ Việt Nam là nhiệm vụ ưu tiên thực hiện trong giai đoạn 2021 – 2025.

Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh (áo trắng ngồi giữa) - Phó Chủ tịch Hội đồng, chủ trì cuộc họp

Ông Hoàng Văn Hoan cũng cho biết, các thông tin số liệu điều tra, đánh giá tài nguyên nước là nguồn số liệu quan trọng phục vụ công tác quản lý, quy hoạch, bảo vệ tài nguyên nước, phòng chống tác hại do nước gây ra. Tuy nhiên, công tác điều tra, đánh giá tài nguyên nước còn hạn chế. Trong đó, về điều tra, đánh giá tài nguyên nước mặt, hiện mới thực hiện điều tra cơ bản được 34,08% sông suối trên phạm vi toàn quốc tập trung chủ yếu một số lưu vực sông lớn, vùng kinh tế với 625 sông suối có chiều dài trên 30km trên phạm vi toàn quốc đang thực hiện (ứng với tỷ lệ điều tra 1:100.000). 

Về tài nguyên nước dưới đất, đến nay, nước ta mới hoàn thành công tác thành lập bản đồ địa chất thủy văn toàn lãnh thổ Việt Nam tỷ lệ 1:500.000 (năm 1985), biên hội bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:200.000 trên toàn quốc (năm 2018), các tỷ lệ điều tra đánh giá nguồn nước dưới đất, lập bản đồ địa chất thủy văn chi tiết hơn (ở tỷ lệ 1:100.000 đến 1:25.000) mới hoàn thành trên 26% diện tích toàn quốc và đang thực hiện trên các vùng lãnh thổ khác với khoảng 23% diện tích toàn quốc.

Chính vì vậy, các kết quả trên cần được kế thừa và thực hiện điều tra bổ sung, đồng bộ hóa dữ liệu tài nguyên nước dưới đất để lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ thống nhất trên phạm vi toàn quốc.

Từ thực trạng điều tra, đánh giá tài nguyên nước, lập bản đồ tài nguyên nước với phạm vi đã được điều tra còn hạn chế, số liệu điều tra cũ đã quá lâu chưa được cập nhật, đặc biệt là trước yêu cầu quản lý trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, các thông tin, dữ liệu hiện nay còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu của quản lý, khó có khả năng cung cấp thông tin bao quát, toàn diện cho Chính phủ số trước các thách thức ngày càng tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu, khai thác nước ở thượng nguồn và khai thác, sử dụng thiếu bền vững đối với tài nguyên nước của Việt Nam. Trên cơ sở đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận thấy việc thực hiện Đề án “Điều tra, đánh giá, lập bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000 lãnh thổ Việt Nam” là rất cần thiết và cấp bách, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh.

Theo đó, mục tiêu chung của Đề án là thành lập được bộ bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000 lãnh thổ Việt Nam và hệ thống lưu trữ, quản lý thông tin, dữ liệu về tài nguyên nước trên nền tảng số phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng an ninh.

Phạm vi thực hiện của Đề án bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên lãnh thổ Việt Nam. Đồng thời, đối tượng bao gồm tài nguyên nước mặt là các sông, suối, kênh, rạch, hồ, đầm, phá, công trình khai thác sử dụng nước mặt trên các lưu vực thuộc lãnh thổ Việt Nam; Đối với tài nguyên nước dưới đất là các thành tạo chứa nước trên toàn bộ diện tích tự nhiên thuộc lãnh thổ Việt Nam.

Điểm cầu Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia

Đề án sẽ tiến hành thực hiện 05 nội dung chủ yếu như sau: (1) Xây dựng bộ công cụ hỗ trợ tác nghiệp số trong công tác điều tra, khảo sát, đánh giá tài nguyên nước; công cụ thu thập, thu nhận, chuẩn hóa, tích hợp, lưu trữ, khai thác thông tin dữ liệu; (2) Thu thập, tổng hợp, chuẩn hóa thông tin, dữ liệu tài nguyên nước và xây dựng hệ thống lưu trữ thông tin phục vụ khai thác dữ liệu số về tài nguyên nước; (3) Điều tra, khảo sát, đo đạc bổ sung; phân tích, đánh giá tài nguyên nước và khả năng đáp ứng nguồn nước cho các mục đích phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh; (4) Biên tập, xây dựng và hoàn thiện bộ bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000 lãnh thổ Việt Nam; (5) Tổng hợp kết quả điều tra, đánh giá, lập bản đồ tài nguyên nước của Đề án; kết nối, tích hợp, trao đổi thông tin, dữ liệu tài nguyên nước với nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia.

Sản phẩm của Đề án bao gồm: Báo cáo tổng hợp kết quả thực hiện Đề án “Điều tra, đánh giá, lập bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000 lãnh thổ Việt Nam”; Báo cáo kết quả điều tra, đánh giá lập bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000 cho từng lưu vực sông; các báo cáo chuyên đề, thuyết minh bản đồ theo từng lưu vực sông và theo từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Bộ bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000; Bộ bản đồ điện tử (Atlas) tài nguyên nước mặt và nước dưới đất lãnh thổ Việt Nam, theo từng lưu vực sông và theo từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Hệ thống thông tin dữ liệu về tài nguyên nước kết nối, trao đổi với nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia; Các mô hình đánh giá tài nguyên nước; Phần mềm phục vụ công tác điều tra, khảo sát.

Phát biểu ý kiến tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng thẩm định đều đánh giá tính cấp thiết của việc xây dựng và thực hiện Đề án: "Điều tra, đánh giá, lập bản đồ tài nguyên nước tỷ lệ 1:100.000 lãnh thổ Việt Nam". Đồng thời, Hội đồng thẩm định cũng có những góp ý chi tiết, cụ thể về nội dung, phương pháp, sản phẩm của nhiệm vụ và cách thức tổ chức thực hiện Đề án. 

Hội đồng cũng nhất trí thông qua Đề án sau khi đơn vị thực hiện tiếp thu, chỉnh sửa các góp ý của các thành viên Hội đồng trước khi trình phê duyệt.

Phát biểu kết luận cuộc họp, ông Châu Trần Vĩnh - Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước, Phó Chủ tịch Hội đồng cho rằng, việc thực hiện Đề án này là cần thiết, cũng là đầu vào cho các loại Quy hoạch, định hướng Quy hoạch cho các ngành, địa phương.

Trên cơ sở các ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Hội đồng Châu Trần Vĩnh đề nghị Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia tiếp thu đầy đủ các ý kiến, khẩn trương hoàn thiện Đề án trong thời gian sớm nhất để trình lãnh đạo Bộ TN&MT xem xét, trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.