Qua kiểm tra trực tiếp của Tổng cục Quản lý đất đai ở 60 tỉnh, thành phố về kết quả kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ cấp xã đã cho thấy phần lớn kết quả kiểm kê đất đai của cấp xã còn có những bất cập. Theo đó, cần kiểm tra rà soát chỉnh sửa các sai sót trong quá trình lập biểu, hệ thống biểu chưa đầy đủ, lập biểu chưa đúng hướng dẫn, bản đồ hiện trạng còn thiếu một số thông tin quy định, sai cơ sở toán học bản đồ, báo cáo kết quả sơ sài. Các đoàn kiểm tra đã hướng dẫn trực tiếp cụ thể cho các tỉnh chỉnh sửa, hoàn thiện các điểm sai sót đối với sản phẩm kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất cấp xã, huyện.

Vấn đề đặt ra là diện tích tự nhiên các đơn vị hành chính của 35 tỉnh thành đã gửi báo cáo tổng hợp nhanh, tính đến 5/7/2010, số liệu tổng diện tích tự nhiên của các xã về, cho thấy, đều có sai lệch nhất định. Đó là: Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Phú Thọ, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Thanh Hóa, Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng, Bình Định, Phú Yên, Bình Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Bình Dương, Bình Phước, Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, Sóc Trăng, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu.

Tổng cục Quản lý đất đai đã tiến hành kiểm tra, so sánh chi tiết diện tích tự nhiên cấp tỉnh, huyện, xã của 35 tỉnh này, theo kết quả kiểm kê sơ bộ năm 2010 với kết quả kiểm kê 2005, và so sánh với kết quả đo tính diện tích của Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam, để cho thấy những số liệu chênh lệch cụ thể.

Đó là so với số liệu diện tích tự nhiên năm 2005 của các tỉnh, cụ thể so với số liệu diện tích tự nhiên của các tỉnh (gốc) thì có 31/35 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có chênh lệch về diện tích tự nhiên. Chỉ có 4 tỉnh là Bắc Kạn, Đắk Lắk, Kon Tum, Lâm Đồng không có sự chênh lệch về diện tích tự nhiên. Các tỉnh có diện tích chênh lệch chủ yếu tăng lên so với số liệu gốc năm 2005, chỉ có 7/31 tỉnh là có diện tích giảm.

Tuy nhiên, so với diện tích của các tỉnh năm 2005 đã được điều chỉnh theo Công văn 759/BTNMT-ĐKTKĐĐ ngày 28/2/2007 của Bộ TN&MT về việc hướng dẫn tính điều chỉnh diện tích tự nhiên các phường, thị trấn, xã (Điều chỉnh theo Quyết định phê duyệt 272/QĐ-TTg), trong số 35 tỉnh, có 3 tỉnh không có thay đổi về diện tích tự nhiên của tỉnh là Sơn La, Kon Tum và Lâm Đồng, còn lại 32/35 tỉnh có chênh lệch, trong đó chủ yếu giảm diện tích so với diện tích đã chỉnh lý, 18/32 tỉnh có diện tích giảm.

Nguyên nhân chênh lệch diện tích tự nhiên bước đầu được lý giải chủ yếu do các xã, huyện đã hoàn thành đo đạc địa chính chính quy, do thay đổi địa giới hành chính, do chia tách, sát nhập mới hoặc đường địa giới 364 với đường địa giới ngoài thực địa khác nhau.

So sánh với diện tích tự nhiên của các tỉnh do Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam tính trên bản đồ theo đường địa giới 364-CT, số liệu kiểm kê đất đai năm 2010 tại 5 tỉnh cũng tăng so với diện tích tự nhiên do Cục cung cấp.

Theo ông Phùng Văn Nghệ, Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai, số liệu kiểm kê đất đai của các địa phương cần được tiếp tục hoàn thiện và chỉ được công bố khi đã được phê duyệt. Mặt khác, vấn đề quan trọng là phải lý giải bằng được lý do sự chênh lệch tăng, giảm đó. Điều quan trọng không kém là các địa phương phải dành kinh phí để chỉnh lý, cập nhật việc đo đạc bản đồ địa chính, nhằm gắn việc đo đạc bản đồ với cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đúng theo quan điểm chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiện, hệ thống hồ sơ dữ liệu quản lý tài nguyên đất là hệ thống số, chứ không chỉ dừng ở việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Hệ thống số liệu kiểm kê đất đai sẽ sớm được hoàn thiện và báo cáo tại cuộc họp Ban chỉ đạo Trung ương kiểm kê đất và đo đạc bản đồ hiện trạng sử dụng đất đầu tháng 9 tới.