Dù vậy, tình trạng lấn chiếm, sử dụng đất lâm nghiệp sai mục đích vẫn diễn ra. Thống kê năm 2008, diện tích bị lấn chiếm, sử dụng sai mục đích là 1,6 nghìn ha (rừng đặc dụng 4,4 ha, phòng hộ 33,4 ha, còn lại là rừng sản xuất). UBND huyện đã yêu cầu các hộ ký cam kết sau khi thu hoạch xong vụ cam năm 2008 sẽ trả lại đất cho Ban quản lý nông lâm nghiệp Hàm Yên thiết kế trồng rừng theo quy định, huỷ bỏ cây sắn trên đất lâm nghiệp. Qua khảo sát tại một số xã, trong đó có xã Thành Long, đến nay tình trạng trồng sắn trên đất lâm nghiệp vẫn diễn ra. Trao đổi về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND xã Thành Long Nguyễn Văn Tiếp cho biết: Hiện còn một số hộ vẫn lấn, chiếm, sử dụng đất lâm nghiệp trái phép. Tới đây UBND xã sẽ phối hợp với cơ quan kiểm lâm kiên quyết xử lý những trường hợp trồng sắn trên đất lâm nghiệp và sử dụng đất lâm nghiệp trái phép.

Công tác quản lý, bảo vệ rừng cũng gặp không ít khó khăn. Từ đầu năm đến nay Hạt Kiểm lâm huyện đã phát hiện, xử lý 5 vụ vi phạm về bảo vệ và phát triển rừng, thu nộp ngân sách hơn 30 triệu đồng. Công tác phòng chống cháy rừng diễn biến phức tạp. 3 tháng đầu năm đã xảy ra 7 vụ cháy rừng, làm thiệt hại 17 ha rừng, trong đó chủ yếu là rừng sản xuất. Các xã có diện tích rừng bị cháy nhiều nhất là Yên Lâm, Thành Long, Thái Hoà, Yên Phú và thị trấn Tân Yên. Nguyên nhân cháy ngoài yếu tố thời tiết khô hanh, còn là sự chủ quan của người dân.

Giải pháp thực hiện

Làm gì để phát huy hiệu quả kinh tế rừng? Một trong những biện pháp cấp bách mà UBND huyện Hàm Yên đã và đang triển khai là thực hiện Chỉ thị số 04/2008/CT-UBND, ngày 23-7-2008 của UBND tỉnh về việc tăng cường công tác quản lý đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh và Quyết định số 11/2008/QĐ-UBND, ngày 23-7-2008 của UBND tỉnh về ban hành quy định về trách nhiệm, quyền hạn của các cấp, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong quản lý, sử dụng đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh. Huyện thành lập Ban Chỉ đạo từ cấp huyện tới cơ sở để kiểm tra, đôn đốc triển khai thực hiện Chỉ thị 04 và Quyết định số 11 của UBND tỉnh. Tổ chức rà soát, huỷ bỏ cây trồng trái phép trên diện tích đất lâm nghiệp bị lấn chiếm và lập hồ sơ xử lý đối với các trường hợp vi phạm. Theo đó, huyện đã xử lý vi phạm 58 hộ gia đình ở xã Thái Sơn, diện tích thu hồi 27,54 ha; tổng số tiền xử phạt là hơn 10 triệu đồng.

Trong các năm 2008, 2009 và hơn 2 tháng đầu năm 2010, UBND huyện Hàm Yên đã ban hành nhiều văn bản về quản lý, sử dụng đất lâm nghiệp; quản lý, bảo vệ và phát triển rừng: Kế hoạch số 408/UBND-NLN, ngày 6-5-2008 về việc tăng cường kiểm tra, ngăn chặn các trường hợp chặt phá, lấn chiếm đất rừng trái phép; Chỉ thị số 04/2008/CT-UBND, ngày 31-5-2008 về tăng cường các biện pháp ngăn chặn tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp; Kế hoạch số 64/KH-UBND, ngày 15-8-2008 về việc xử lý lấn chiếm, sử dụng đất lâm nghiệp sai mục đích; Kế hoạch số 119/KH-BCH về phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn huyện cùng nhiều văn bản khác có liên quan.

Cùng với việc thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 04 và Quyết định số 11 của UBND tỉnh, UBND huyện Hàm Yên đang tích cực triển khai các biện pháp đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp; phấn đấu hoàn thành cấp giấy chứng nhận sử dụng đất lâm nghiệp trong quý II-2010. Thực hiện thí điểm giao đất, giao rừng trồng thuộc Chương trình 327 và Dự án 661 đã quy hoạch lại là rừng sản xuất tại xã Yên Lâm. Hiện huyện đang tiến hành rà soát và xây dựng diện tích rừng trồng dự án tới từng thôn; xác định cụ thể đối tượng ưu tiên nhận đất, nhận rừng; ưu tiên giao cho các hộ gia đình có hộ khẩu thường trú tại xã thiếu đất sản xuất. Chủ động trồng rừng trong năm 2010, phấn đấu năm 2010 trồng mới 2.950 ha rừng. Đến nay, công tác chuẩn bị cho trồng rừng năm 2010 đã cơ bản hoàn thành. Các đơn vị sản xuất cây giống đã sản xuất được gần 5 triệu cây giống các loại. Bà Nguyễn Thị Tươi, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu cây và thực nghiệm cây nguyên liệu giấy huyện cho biết: Đến thời điểm hiện nay, trung tâm đã gieo ươm được 500 nghìn cây giống các loại. Để đảm bảo chất lượng cây giống, sau khi gieo ươm, trung tâm đã tiến hành loại thải 20% cây giống không đạt yêu cầu chất lượng.

Đồng chí Mạc Ngọc Day, Trưởng Phòng Nông nghiệp - PTNT huyện khẳng định: Hiện huyện đang tiến hành kiểm tra các đơn vị cung ứng cây giống trên địa bàn, nếu phát hiện cây giống không đảm bảo chất lượng sẽ lập tức xử lý nhằm đảm bảo giống keo tốt, chất lượng cho bà con. Ngoài ra, huyện đã tổ chức cho nhân dân đăng ký trồng rừng, phát dọn thực bì, cuốc hố trồng rừng, khi thời tiết thuận lợi sẽ tiến hành trồng rừng. Huyện phấn đấu hoàn thành kế hoạch trồng rừng trong tháng 6-2010.